.jpeg)
Met mij kun je lachen. Althans, dat vind ik zelf. Ik ben doorgaans vrolijk en opgewekt en kan enorm lollig en adrem uit de hoek komen. Ik vind van mezelf dat ik een grenzeloos gevoel voor humor heb en ik durf dat gerust te gebruiken.
Zo, dat is er uit.
En dan besluit je te gaan werken in de uitvaartbranche.
Ligt niet zo voor de hand he? Want bij de doden valt helemaal niets te lachen… of toch wel? Het was de ouwe Toon Hermans die ooit zei: Gevoel voor humor begint bij gevoel voor verdriet. Dus misschien is het zo gek nog niet dat ik het werk doe dat ik doe.
Het klopt: vaak is het een verdrietige boel na een overlijden. En behalve verdrietig is het voor nabestaanden vaak een stressvolle week. Hoe raar het ook klinkt, direct na een overlijden word je vooral geleefd. Maar het is zeker niet alleen een groot tranendal. Want hopelijk gebeuren er ook mooie dingen die je niet eens verwacht had: dicht bij elkaar zijn, je verdriet kunnen delen en dankbaarheid kunnen voelen.
Natuurlijk ben ik tijdens het gesprek met nabestaanden niet de blije gup die ik in mijn vrije tijd kan zijn. Nee, tijdens het gesprek nemen we tijd voor alle emoties die er zijn, en die zijn vaak verdrietig. Maar meestal herpakken nabestaanden zich en zijn ze blij dat ze iets kunnen doen. Er actief iets moois en waardigs van willen maken is vaak een positieve drijfveer: het is immers het laatste wat je kunt doen voor iemand. Als we praten over hoe de uitvaartplechtigheid er uit moet zien, wordt er vaak gezegd: “er mag ook best gelachen worden, hoor. Het is allemaal al droevig genoeg.” Of: “vader was zelf altijd zo vrolijk, hij zou het vreselijk hebben gevonden wanneer er tijdens zijn uitvaart alleen maar gehuild wordt.” Tijdens het gesprek over de overledene komen er meestal vanzelf grappige en mooie herinneringen bovendrijven, herinneringen die op zijn minst een glimlach teweeg brengen en waar soms hardop om geschaterd wordt.. “Weet je nog, …… “, waarop mensen vaak steevast van zichzelf schrikken en van die schrik zomaar beginnen te huilen.. Lachen door je tranen heen…Want lachen en huilen liggen erg dicht bij elkaar.
Ik ben altijd blij wanneer er wat te (glim)lachen valt tijdens een uitvaartplechtigheid. Niet omdat ik de lachers op mijn hand wil krijgen of de clown wil uithangen, integendeel. Nee, het is omdat een verhaal waar om geglimlacht, gegrinnikt of hardop gelachen kan worden, lucht geeft aan verdriet. Omdat humor ontspant. Omdat humor mensen verbindt. En omdat het de scherpe kantjes van een verdrietige gebeurtenis haalt.
Vaak gaat het maar om heel kleine dingetjes. Een vader die enorm goed voor zijn kinderen zorgde toen moeder in het ziekenhuis lag, maar helaas toch een witte was lichtblauw wist te wassen. Dochters die nu nog jeuk krijgen wanneer ze terugdenken aan de wollen jurkjes die moeder zo liefdevol voor hen breide, of een moeder die haar volwassen zoon altijd op zondagsochtend in alle vroegte belde voor een gezellig gesprekje, wanneer zoonlief zijn roes lag uit te slapen na een avondje stappen…. De kunst is vooral om deze zoete herinneringen, deze kleine pareltjes tijdens een gesprek te vangen, ze op een mooie manier te verpakken en ze met liefde op het juiste moment op de juiste toon te brengen. En dat vind ik prachtig om te kunnen doen. Mensen niet alleen aanspreken op hun verdriet, maar ook juist op die andere kant.
De hardst-lachende aula? Een tijdje terug.
Ik was er al op voorbereid want ik mocht de woorden uitspreken die een vrouw had geschreven voor haar man. Woorden die gingen over hoe hij als vader naar hun zoon keek. En ze wilde het zelf niet voorlezen, nee nee, dat moest ik maar doen….. Tuurlijk, geen probleem. Aula bomvol, er moesten zelfs mensen staan. Ik merkte dat ik in de aanloop bij het verhaal zelf al een beetje begon te giebelen. Ik zag de weduwe verwachtingsvol terugkijken toen ik de woorden uitsprak: “Want hij was zó enorm trots op zijn zoon, zo trots als een hond met zeven lullen!” De hele aula vulde zich met een enorm bulderend gelach, wat nog even doorging toen zij spontaan riep: “Ja! Zo was het!”
Wel jammer dat het niet mijn eigen tekst was, maar goed.
Waar heb jij om mogen (glim)lachen tijdens een uitvaart?